Quảng Ninh nằm trong vùng trọng điểm kinh tế phía Bắc, là tỉnh duy nhất vừa có biên giới đường bộ vừa có biên giới biển tiếp giáp với Trung Quốc. Trên tuyến biên giới đường bộ dài 118,8 km thuộc địa bàn thành phố Móng Cái, huyện Bình Liêu và huyện Hải Hà có cửa khẩu quốc tế Móng Cái, cửa khẩu chính Hoành Mô và nhiều lối mở, cặp chợ biên giới; trên đường phân định biên giới trên biển dài 191 km có 2 cửa khẩu cảng quốc tế Hòn Gai, Cẩm Phả và điểm thông quan khu chuyển tải Vạn Gia, hội tụ nhiều tiềm năng, lợi thế nổi trội để thu hút người nước ngoài từ hầu hết các quốc gia và vùng lãnh thổ đến tham quan, du lịch, đầu tư...
Xuất phát từ yêu cầu phục vụ công cuộc đổi mới và mở cửa của Đảng nhằm xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội trong nước và địa bàn tỉnh Quảng Ninh; căn cứ vào tình hình đặc điểm của địa phương, đặc biệt là việc thực hiện Thông báo 118/BBT của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc bình thường hoá quan hệ giữa hai nước Việt - Trung; sau khi báo cáo và được Bộ Công an cho phép, ngày 11/5/1989, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ninh ra Quyết định thành lập phòng Quản lý cửa khẩu và xuất nhập cảnh, trên cơ sở sát nhập 2 Đồn cửa khẩu cảng Hòn Gai, cảng Cẩm Phả từ Ban chỉ huy Phản gián và Đội công tác quản lý người nước ngoài và xuất nhập cảnh từ phòng Bảo vệ Chính trị I tách ra. Phòng Quản lý cửa khẩu và xuất nhập cảnh có chức năng nhiệm vụ: Tổ chức thực hiện các biện pháp công tác về quản lý cửa khẩu và xuất nhập cảnh, quản lý người nước ngoài theo quy định của Bộ phân cấp cho công an địa phương. Việc thành lập phòng Quản lý cửa khẩu và xuất nhập cảnh đã đáp ứng kịp thời trước yêu cầu quản lý công dân hai bên qua lại biên giới, quản lý cửa khẩu và người nước ngoài phục vụ tốt chủ trương từng bước bình thường hoá quan hệ với Trung Quốc tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương trong giai đoạn mới. Đến năm 1990, Bộ trưởng Bộ Nội vụ có Quyết định về việc chuyển giao nhiệm vụ chỉ đạo, quản lý, kiểm soát cửa khẩu từ Tổng cục Phản gián sang Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng; Ban chỉ huy Phản gián (bên giao) và BCH Bộ đội Biên phòng (bên nhận) đã chính thức bàn giao nhiệm vụ công tác Đảng, Đoàn, công tác chuyên môn; chế độ kinh phí, phương tiện, doanh trại; hồ sơ, con dấu và 69 CBCS thuộc 2 Đồn cửa khẩu cảng Hòn Gai và Cẩm Phả từ Ban chỉ huy phản gián sang BCH Biên phòng quản lý; chuyển giao một bộ phận cán bộ và nhiệm vụ của Trạm kiểm soát liên ngành Vạn Gia và Trạm Quản lý xuất nhập cảnh Ka Long cho Bộ đội Biên phòng quản lý và chỉ đạo. Phòng Quản lý cửa khẩu và xuất nhập cảnh đổi tên thành Phòng Quản lý xuất nhập cảnh. Lúc mới thành lập, đơn vị có 97 cán bộ chiến sĩ, hiện nay có 40 cán bộ chiến sĩ, với mô hình tổ chức gồm 02 Đội và 02 Trạm độc lập.
Tập thể Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh Quảng Ninh
Với chức năng quản lý nhà nước về người nước ngoài và xuất nhập cảnh, những năm qua, đơn vị đã tích cực tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế, chính sách đặc thù về xuất nhập cảnh nhất là chính sách tại Khu Kinh tế cửa khẩu Móng Cái, Khu Kinh tế Vân Đồn; thực hiện tốt chức năng tham mưu cho UBND tỉnh, Giám đốc Công an tỉnh triển khai thực hiện toàn diện về công tác quản lý người nước ngoài và xuất nhập cảnh trên địa bàn, đồng thời hướng dẫn các ban ngành liên quan và Công an các đơn vị, địa phương thực hiện tốt công tác quản lý xuất nhập cảnh. Phòng đã tham mưu giúp Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác quản lý nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam; công tác quản lý xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam theo quy định của pháp luật và thực hiện các biện pháp nghiệp vụ nhằm phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật Việt Nam trong lĩnh vực xuất nhập cảnh, không để xảy ra đột xuất, bất ngờ; không để hình thành "điểm nóng", "tụ điểm" phức tạp về người nước ngoài; góp phần phát triển kinh tế xã hội gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh; vừa đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ, vừa phục vụ nhu cầu chính đáng của tổ chức, cá nhân trên địa bàn. Từ ngày thành lập đến nay, phòng Quản lý xuất nhập cảnh đã chủ trì, phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương quản lý trên 48 triệu lượt người nước ngoài; cấp thị thực, tạm trú và cấp phép nhập cảnh cho trên 3 triệu lượt người nước ngoài; cấp hộ chiếu, giấy thông hành cho trên 4,7 triệu công dân Việt Nam; tổ chức xác minh, tiếp nhận trên 32 ngàn lượt công dân Việt Nam từ nước ngoài trở về; phát hiện, xử lý trên 11 ngàn trường hợp vi phạm pháp luật xuất nhập cảnh; thu phí, lệ phí, nộp ngân sách hàng trăm tỷ đồng; phối hợp giải quyết trên 4 ngàn vụ việc đảm bảo các yêu cầu chính trị, pháp luật, nghiệp vụ, đối ngoại; từ 2019 đến nay đã kiểm soát xuất nhập cảnh đối với 512 chuyến bay quốc tế chở 76.648 hành khách (47.819 công dân Việt Nam, 28.829 người nước ngoài) qua cửa khẩu Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn.
Không ngừng đổi mới, tăng cường hiệu quả cải cách hành chính, đảm bảo đúng quy định
Đi đôi với việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xuất nhập cảnh, đơn vị còn làm tốt công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng, coi trọng công tác kiểm tra, giám sát, siết chặt kỷ luật, kỷ cương gắn với công tác bố trí, sắp xếp, nâng cao trình độ mọi mặt cho CBCS, nhất là trình độ ngoại ngữ, tin học. Trong những năm qua, đơn vị không có cán bộ chiến sỹ sai phạm phải xử lý kỷ luật, không có đơn thư khiếu nại, tố cáo. Qua 35 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, gắn liền với thời kỳ đổi mới, mở cửa, hội nhập, tập thể CBCS phòng Quản lý xuất nhập cảnh luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng; nhanh, nhạy, kịp thời trong công tác tham mưu; đoàn kết, thống nhất trong nhận thức và hành động; có tinh thần trách nhiệm, có ý thức tổ chức kỷ luật, luôn đổi mới các biện pháp công tác với phương châm "An ninh chủ động", "Vì Nhân dân phục vụ". Ghi nhận thành tích đạt được, nhiều tập thể, cá nhân đã được Nhà nước, Chính phủ, Bộ Công an, Uỷ ban nhân dân tỉnh, Giám đốc Công an tỉnh tặng thưởng Huân chương, Huy chương, Bằng khen, Giấy khen các loại; đơn vị nhiều năm đạt danh hiệu "Quyết thắng", "Cờ Bộ Công an", nhiều cán bộ được cấp trên bổ nhiệm, luân chuyển, điều động giữ các chức vụ Lãnh đạo chủ chốt của Công an các đơn vị, địa phương. Từ năm 1989 đến nay, đơn vị đã có hơn 210 lượt tập thể, cá nhân được các cấp khen thưởng.
Cán bộ chiến sỹ Phòng Quản lý xuất nhập cảnh được phổ biến, quán triệt nội dung chỉ đạo của lãnh đạo đơn vị trước giờ giao ca
Hướng tới kỷ niệm 35 năm thành lập, Phòng Quản lý xuất nhập cảnh đã tham mưu Lãnh đạo Công an tỉnh Quảng Ninh phát động đợt thi đua ngắn từ tháng 02 đến nay và đã đạt được những kết quả tích cực, điển hình như hoàn thành tốt các chỉ tiêu đề ra 100% các quyết định xử phạt vi phạm chính trong lĩnh vực xuất nhập cảnh đều được thực hiện, không có trường hợp nào phải cưỡng chế; 100% hồ sơ thủ tục hành chính lĩnh vực xuất nhập cảnh được giải quyết đúng hạn hoặc trước hạn; 100% yêu cầu tra cứu thông tin xuất nhập cảnh của Công an các đơn vị, địa phương được thực hiện nhanh chóng, kịp thời, phục vụ hiệu quả các yêu cầu nghiệp vụ; đơn vị nhận được 06 Thư khen, cảm ơn của công dân. Phối hợp Công an huyện Bình Liêu tổ chức tọa đàm về công tác nghiệp vụ cơ bản và các chuyên đề hệ Quản lý xuất nhập cảnh; Phối hợp Công an Thành phố Hạ Long xây dựng và tổ chức triển khai Kế hoạch tổng rà soát, kiểm tra xuất nhập cảnh trên địa bàn toàn thành phố, bảo đảm an ninh trật tự dịp Lễ 30/4-1/5 và Chương trình Carnaval Hạ Long 2024. Đặc biệt đã chủ trì xác lập 01 chuyên án hệ Quản lý xuất nhập cảnh, phối hợp Cơ quan An ninh điều tra điều tra, khởi tố vụ án tổ chức cho người khác đi nước ngoài, ở lại nước ngoài trái phép.
Nhìn lại 35 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành gắn liền với thời kỳ đổi mới, mở cửa, hội nhập của đất nước và của tỉnh Quảng Ninh, mỗi cán bộ chiến sỹ Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh Quảng Ninh càng cảm thấy vinh dự, tự hào và quyết tâm xây dựng hình ảnh người cán bộ quản lý xuất nhập cảnh tinh thông, chuyên nghiệp, thân thiện, vì Nhân dân phục vụ góp phần giữ bình yên vùng Đông Bắc thân yêu, tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang mà các thế hệ lãnh đạo, cán bộ chiến sĩ qua các thời kỳ đã dầy công vun đắp, xây dựng./.
Hà Trang - Tuyên truyền