Ngày 24/6/2023, tại Kỳ họp thứ 5 khóa XV, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam (sau đây viết tắt là Luật số 23), chính thức có hiệu lực từ ngày 15/8/2023. So với Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam thì Luật số 23 đã có nhiều điểm mới, vừa tạo thuận lợi cho người dân vừa đảm bảo công tác quản lý của cơ quan nhà nước, cụ thể:
Thứ nhất, về bổ sung thông tin “nơi sinh” vào giấy tờ xuất nhập cảnh: để có giải pháp kịp thời nhằm tạo thuận lợi cho công dân xuất cảnh, ngày 15/11/2022, tại Kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết số 76/2022/QH15, “đồng ý bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam, đồng thời giao Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành có liên quan sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để triên rkhai thực hiện; khẩn trương nghiên cứu, trình Quốc hội xem xét, quyết định việc sửa đổi khoản 3 Điều 6 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, đáp ứng yêu cầu thực tiễn”. Vì vậy, Luật số 23 đã bổ sung thông tin “nơi sinh” vào giấy tờ xuất nhập cảnh.
Thứ hai, bổ sung hình thức nộp hồ sơ trên môi trường điện tử đối với thủ tục đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông, báo mất hộ chiếu phổ thông, khôi phục giá trị sử dụng của hộ chiếu phổ thông nhằm đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính, phấn đấu đến năm 2030, hoàn thành xây dựng Chính phủ số, đứng trong nhóm 50 quốc gia hàng đầu thế giới và xếp thứ ba trong khu vực ASEAN về Chính phủ điện tử, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân có thể thực hiện dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, trên các thiết bị thông minh.
Thứ ba, giảm bớt các giấy tờ người dân phải nộp khi làm thủ tục đề nghị cấp hộ chiếu: cụ thể bãi bỏ quy định nộp bản chụp Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân đối với trường hợp có sự thay đổi thông tin về nhân thân so với thông tin trong hộ chiếu đã cấp lần gần nhất; và bãi bỏ quy định nộp bản sao giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh đối với người chưa đủ 14 tuổi đã được cấp mã số định danh cá nhân.
Thông tin trên Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân đã có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nên Bộ Công an có thể khai thác từ Cơ sở dữ liệu nên không yêu cầu người dân phải nộp. Việc cắt giảm này là phù hợp với chủ trương đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tránh gây phiền hà cho người dân khi phải chuẩn bị nhiều loại giấy tờ.
Thứ tư, bổ sung quy định về hủy giá trị sử dụng hộ chiếu phổ thông đối với các trường hợp đã được cấp hộ chiếu nhưng sau 12 tháng kể từ ngày cơ quan chức năng hẹn trả hộ chiếu mà công dân không đến nhận và không có thông báo bằng văn bản cho cơ quan chức năng về lý do chưa nhận hộ chiếu để đảm bảo hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực xuất nhập cảnh.
Thứ năm, bãi bỏ quy định hộ chiếu còn hạn trên 06 tháng mới được xuất cảnh để tạo thuận lợi cho công dân khi làm thủ tục xuất nhập cảnh, đặc biệt đối với các trường hợp công dân có hộ chiếu còn thời hạn dưới 06 tháng nhưng có thị thực nhập cảnh nước ngoài hoặc đã được định cư ở nước ngoài.
Phí Linh